Խորհրդային Հայաստանի գրեթե ամբողջ տնտեսությունը 1941–45թթ. հարմարեցվել էր ռազմաճակատի պահանջներին։ Հայաստանը, ինչպես մի շարք խորհրդային հանրապետություններ, պատերազմի տարիներին ավերածությունների չէր ենթարկվել, ուստի նրա ղեկավարության առջև խնդիր էր դրված վերականգնել հանրապետության տնտեսությունը, այն համապատասխանեցնել խաղաղ ժամանակների պահանջներին։ Կառավարությունը 1945թ. օգոստոսին ուղղություն վերցրեց նախապատրաստել չորրորդ հնգամյակի նախագիծը։ Դրա քննարկման ժամանակ առաջարկներ եղան տնտեսության բնագավառում մեղմել վարչարարությունը, վերակառուցել կոլեկտիվ տնտեսությունները։ Սակայն պատերազմում ծանր զոհողությունների գնով ձեռք բերված հաղթանակը այն պատրանքն էր ստեղծել, թե գոյություն ունեցող համակարգը ամենակենսունակն է։ Դա նշանակում էր վերադարձ տնտեսավարման նախապատերազմյան եղանակին։ Տնտեսության վերակառուցումն ու նրա առաջընթացը հնարավոր էր իրականացնել միայն համապատասխան էներգետիկ բազայի առկայության պայմաններում։ Այդ պատճառով, Հայրենական պատերազմից հետո, մեծ նշանակություն տրվեց էլեկտրակայանների կառուցմանը։ 1948թ. ավարտվեց Ձորագետի հիդրոէլեկտրակայանի (հէկ) վերակառուցումը, Քանաքեռի հէկի վերջին ագրեգատի կառուցումը։ Շահագործման հանձնվեց Սևանի ջրամբարող կառույցը, որն ապահովեց Սևան–Հրազդան ստորգետնյա հիդրոկայանի կառուցումը։ Վերջինիս շահագործմամբ Հայաստանում արտադրվող էլեկտրաէներգիայի ծավալն ավելացավ մոտ 30%-ով։ Պատերազմի ավարտից հետո սկսվեց Սևան-Հրազդան կասկադի ամենահզոր հէկի՝ Գյումուշի կառուցումը, որի առաջին հերթը շահագործման հանձնվեց 1953թ.։ Վերակառուցվեց և հետագա զարգացում էր ապրում գունավոր մետալուրգիան։ Զգալի աշխատանք էր տարվում Քաջարանի մոլիբդենի կոմբինատի առաջին հերթի գործարկման համար։
| 
