Վեսպեր (Մարտիրոս Տիգրանի Դաբաղյան, 1893, ապրիլի 28 - 1977, սեպտեմբերի 20) - հայ բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ, ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1967), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1934-ից։ Վեսպերը աստղի անուն է, որով մկրտվել է բանաստեղծը դպրոցական տարիներին։ Ծնվել է Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում։ Նրան գրաճանաչություն է սովորեցրել տատը` Եղիսաբեթը։ Սովորել է Վանի Երամյան դպրոցում, ապա պետական ուսուցչանոցում։ 1915-ին գաղթել է Արևելյան Հայաստան։ Երկար տարիներ աշխատել է որպես մանկավարժ, ապա «Գրական սերունդ» և «Խորհրդային գրականություն» ամսագրերի խմբագրություններում։ Այնուհետև ադրբեջաներեն է դասավանդել Երևանի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետում: Վեսպերի երկերի մատենագրություն- Կայարաններ, Թիֆլիս, 1925, 94 էջ։
- Կենդանի և կրակե մարդկանց մեջ, Թիֆլիս, 1931, 112 էջ։
- Պայծառություն, Ե., Պետհրատ, 1936, 142 էջ։
- Մանուկների հետ, Ե., Պետհրատ, 1937, 27 էջ։
- Թելիկն ու Մելիկը, Ե., Պետհրատ, 1938, 7 էջ։
- Ուրախ իմ ձի, Ե., Պետհրատ, 1939, 8 էջ։
- Եղևնի, Ե., Պետհրատ, 1939, 206 էջ։
- Վեց հարված, Ե., Պետհրատ, 1940, 18 էջ։
- Մայիսյան վարդեր, Ե., Հայպետհրատ, 1941, 38 էջ։
- Նկարիչ հայրիկի խոստումը, Ե., Հայպետհրատ, 1942, 4 էջ։
- Այգն է բացվում, Ե., Հայպետհրատ, 1944, 67 էջ։
- Հիշատակ, Ե., «Սովետական գրող», 1948, 87 էջ։
- Առաջին աշուն, Ե., Հայպետհրատ, 1956, 172 էջ։
- Անձրև և արև, Ե., Հայպետհրատ, 1957, 63 էջ։
- Հրազդան, Ե., Հայպետհրատ, 1959, 261 էջ։
- Հորեղբոր սրինգ, Ե., Հայպետհրատ, 1960, 192 էջ։
- Սովետահայ գրականության ընտիր էջեր։ Պոեզիա (գրքում տեղ են գտել Վեսպերի մի քանի բանաստեղծություններ), Ե., Հայպետհրատ, 1960, 480 էջ։
- Արձակ էջեր, Ե., Հայպետհրատ, 1963։
- Մայրենի երգեր, Ե., «Հայաստան», 1965, 335 էջ։
- Շուշանի շափրակներ, Ե., «Հայաստան», 1968, 114 էջ։
- Մեր քաջ Դժիկոն, Ե., ՄՀայաստան», 1972, 54 էջ։
- Հատընտիր, Ե., «Հայաստան», 1973, 422 էջ։
|
